Aranesp

1. Co to jest Aranesp i w jakim celu się go stosuje

Lekarz przepisał Aranesp (lek przeciwko niedokrwistości) w celu leczenia niedokrwistości (anemii).
Niedokrwistość występuje wówczas, gdy krew zawiera niewystarczającą ilość krwinek czerwonych.
Objawy niedokrwistości mogą obejmować zmęczenie, osłabienie i duszność.

Aranesp działa dokładnie w taki sam sposób jak naturalny hormon – erytropoetyna. Erytropoetyna jest
wytwarzana w nerkach. Powoduje ona zwiększenie wytwarzania krwinek czerwonych w szpiku
kostnym. Substancja czynna leku Aranesp, darbepoetyna alfa, jest produkowana z komórek jajników
chomika chińskiego (CHO-K1) za pomocą metod inżynierii genetycznej.

Przewlekła niewydolność nerek

Aranesp jest stosowany w leczeniu objawowej niedokrwistości towarzyszącej przewlekłej
niewydolności nerek u dorosłych i dzieci. Niewydolne nerki nie wytwarzają wystarczającej ilości
naturalnego hormonu, erytropoetyny, co często prowadzi do rozwoju niedokrwistości.

Ponieważ organizm potrzebuje pewnego czasu do wytworzenia większej ilości krwinek czerwonych,
pierwsze skutki leczenia będą odczuwalne po około czterech tygodniach. Zwykły rozkład dializ nie
wpływa na skuteczność leczenia niedokrwistości za pomocą leku Aranesp.

Chemioterapia

Aranesp stosuje się w celu leczenia objawowej niedokrwistości u dorosłych pacjentów otrzymujących
chemioterapię z powodu choroby nowotworowej (z wyjątkiem złośliwych nowotworów pochodzenia
szpikowego).

Jednym z głównych objawów niepożądanych chemioterapii jest wstrzymanie wytwarzania
wystarczającej ilości komórek krwi w szpiku kostnym. W miarę zbliżania się do zakończenia
chemioterapii ilość krwinek czerwonych we krwi może się zmniejszać, powodując niedokrwistość
szczególnie, jeśli podawano duże dawki chemioterapeutyków.

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Aranesp

Kiedy nie stosować leku Aranesp:

- jeśli pacjent ma uczulenie na darbepoetynę alfa lub którykolwiek z pozostałych składników tego
  leku (wymienionych w punkcie 6).
- jeśli pacjent ma wykryte nadciśnienie tętnicze, które nie jest skutecznie leczone innymi lekami
  przepisanymi przez lekarza.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed rozpoczęciem stosowania leku Aranesp należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub
pielęgniarki.

Należy poinformować lekarza, jeśli występują obecnie lub występowały w przeszłości:
- wysokie ciśnienie tętnicze, które jest kontrolowane lekami przepisanymi przez lekarza,
- niedokrwistość sierpowatokrwinkowa,
- napady padaczkowe (napady drgawek),
- drgawki,
- choroby wątroby,
- brak skuteczności leków stosowanych w niedokrwistości,
- uczulenie na lateks (nasadka na igłę w ampułkostrzykawce zawiera pochodną lateksu) lub
- zapalenie wątroby typu C.

Specjalne ostrzeżenia:

- Jeśli pacjent zauważy nasilenie zmęczenia i brak energii, może to oznaczać wystąpienie aplazji
  układu czerwonokrwinkowego (PRCA), której przypadki odnotowywano. Aplazja układu
  czerwonokrwinkowego oznacza, że organizm przestaje produkować lub zmniejsza produkcję
  czerwonych krwinek, co powoduje ciężką anemię. Jeśli pacjent ma takie objawy, wówczas
  powinien skontaktować się z lekarzem, który ustali najlepszy dla pacjenta przebieg leczenia
  niedokrwistości.
- Należy zachować szczególną ostrożność stosując inne leki pobudzające powstawanie krwinek
  czerwonych – Aranesp należy do grupy leków, które pobudzają produkcję krwinek czerwonych,
  tak jak czyni to ludzki hormon erytropoetyna. Lekarz powinien zawsze zapisywać, który
  dokładnie lek stosuje pacjent.
- U pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek, szczególnie w przypadku braku prawidłowej
  odpowiedzi na podanie leku Aranesp, lekarz sprawdzi dawkę leku Aranesp, ponieważ
  powtarzające się zwiększanie dawki leku Aranesp w przypadku braku odpowiedzi na leczenie
  może zwiększać ryzyko wystąpienia u pacjenta chorób serca lub naczyń krwionośnych i może
  zwiększać ryzyko zawału mięśnia sercowego, udaru i zgonu.
- Lekarz będzie starał się utrzymać stężenie hemoglobiny w zakresie od 10 do 12 g/dl. Lekarz
  sprawdzi, czy stężenie hemoglobiny nie przekracza określonego poziomu, ponieważ wysokie
  stężenie hemoglobiny może spowodować ryzyko wystąpienia u pacjenta chorób serca lub
  naczyń krwionośnych i może zwiększać ryzyko zawału mięśnia sercowego, udaru i zgonu.
- Jeśli u pacjenta występują objawy, takie jak silny ból głowy, senność, dezorientacja, problemy z
  widzeniem, nudności, wymioty lub napady drgawek (drgawki), mogą one oznaczać bardzo
  wysokie ciśnienie tętnicze. Jeśli u pacjenta wystąpią powyższe objawy, należy skontaktować się
  z lekarzem.
- Pacjenci z chorobą nowotworową powinni mieć świadomość, że lek Aranesp może działać jako
  czynnik wzrostu komórek krwi i w pewnych okolicznościach może to niekorzystnie wpływać
  na istniejący nowotwór. W zależności od indywidualnej sytuacji pacjenta zaleconym leczeniem
  może być przetoczenie krwi. Należy omówić to z lekarzem.
- Stosowanie leku przez zdrowe osoby może powodować zagrażające życiu zaburzenia pracy
  serca lub naczyń krwionośnych.
- U pacjentów leczonych epoetynami zgłaszano przypadki ciężkich reakcji skórnych, w tym
  zespół Stevensa-Johnsona (SJS) oraz toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka (TEN).
  SJS/TEN początkowo mogą mieć postać, występujących na tułowiu, czerwonawych plam
  podobnych wyglądem do tarczy strzelniczej lub okrągłych plamek, często z pęcherzykiem w
  środku. Mogą także wystąpić owrzodzenia jamy ustnej, gardła, nosa, narządów płciowych oraz
  oczu (czerwone i opuchnięte oczy). Takie wysypki skórne często są poprzedzone przez
  gorączkę i (lub) objawy podobne do grypy. Wysypka może rozwinąć się w rozległe złuszczanie
  się skóry i powikłania, mogące zagrażać życiu .
  Jeżeli u pacjenta wystąpi ciężka wysypka lub inny z tych objawów skórnych, należy przerwać
  stosowanie leku Aranesp i natychmiast skontaktować się z lekarzem prowadzącym lub uzyskać
  pomoc medyczną.

Inne leki i Aranesp

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie lub
ostatnio a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.

Ilość krwinek czerwonych we krwi może wpływać na działanie cyklosporyny i takrolimusu (leków
osłabiających układ odpornościowy). Należy poinformować lekarza o stosowaniu któregokolwiek z
tych leków.

Stosowanie leku Aranesp z jedzeniem i piciem

Jedzenie i picie nie wpływa na działanie leku Aranesp.

Ciąża i karmienie piersią

W ciąży i w okresie karmienia piersią lub gdy istnieje podejrzenie, że kobieta jest w ciąży, lub gdy
planuje ciążę, przed zastosowaniem tego leku należy poradzić się lekarza lub farmaceuty.

Nie prowadzono badań działania leku Aranesp u ciężarnych kobiet. Ważne jest, aby pacjentka
poinformowała lekarza o:
- ciąży,
- podejrzewaniu ciąży lub
- planach zajścia w ciążę.

Brak danych dotyczących przenikania darbepoetyny do ludzkiego mleka. Podczas stosowania leku
Aranesp należy przerwać karmienie piersią.

Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn

Aranesp nie powinien wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Aranesp zawiera sód

Ten lek zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na dawkę, tzn., że zasadniczo jest „wolny od
zawartości sodu”.

3. Jak stosować Aranesp

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości
należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Po przeprowadzeniu badań krwi lekarz zdecydował, że konieczne jest stosowanie leku Aranesp, jeśli
stężenie hemoglobiny jest równe 10 g/dl lub mniejsze. Lekarz udzieli informacji o wskazanej dawce i
częstości podawania w celu utrzymania stężenia hemoglobiny w zakresie od 10 do 12 g/dl. To może
się różnić w zależności od tego czy pacjent jest dorosły, czy jest dzieckiem.

Informacja dotycząca samodzielnego wstrzykiwania leku Aranesp

Lekarz może zadecydować, że najkorzystniejsze będzie samodzielne wstrzykiwanie leku Aranesp
przez pacjenta. Lekarz, pielęgniarka lub farmaceuta pokaże sposób samodzielnego wstrzykiwania. Nie
należy podejmować prób wstrzykiwania leku bez uprzedniego przeszkolenia w zakresie tej techniki.
Nigdy nie należy wstrzykiwać samodzielnie leku Aranesp do żyły.

Przewlekła niewydolność nerek

Dotyczy wszystkich pacjentów dorosłych i dzieci ≥ 1. roku życia z przewlekłą niewydolnością nerek.
Aranesp podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu pod powierzchnię skóry (podskórnie) lub do światła
żyły (dożylnie).

Dawka początkowa leku Aranesp na każdy kilogram masy ciała stosowana w leczeniu niedokrwistości
wynosi:
- 0,75 mikrograma raz na dwa tygodnie lub
- 0,45 mikrograma raz w tygodniu.
Dorośli, niedalizowani pacjenci mogą również stosować dawkę początkową wynoszącą
1,5 mikrograma/kg mc. raz w miesiącu.

U wszystkich dorosłych pacjentów i dzieci ≥ 1 roku życia z przewlekłą niewydolnością nerek, po
skorygowaniu niedokrwistości, można kontynuować stosowanie leku Aranesp podawanego w
pojedynczym wstrzyknięciu raz w tygodniu lub raz na dwa tygodnie. U wszystkich niedializowanych
dorosłych pacjentów oraz u dzieci i młodzieży ≥ 11 lat Aranesp może być również podawany jako
wstrzyknięcie raz w miesiącu.

Lekarz zleci regularne pobieranie krwi do badań w celu stwierdzenia reakcji niedokrwistości na
leczenie i w razie konieczności może korygować dawkę co cztery tygodnie w celu utrzymania
długotrwałej kontroli leczenia niedokrwistości.

Lekarz zastosuje najmniejszą skuteczną dawkę, aby zapewnić kontrolę objawów niedokrwistości.

W przypadku braku właściwej odpowiedzi na podanie leku Aranesp, lekarz sprawdzi dawkę leku i
poinformuje pacjenta, jeśli potrzebna będzie zmiana dawkowania leku Aranesp.

Także ciśnienie tętnicze będzie mierzone w regularnych odstępach czasu, szczególnie na początku
leczenia.

W niektórych przypadkach lekarz zleci uzupełniające stosowanie produktów żelaza.

Lekarz może zadecydować o zmianie sposobu podawania wstrzyknięć (podskórnie lub dożylnie).
W przypadku zmiany sposobu stosowania leku zostanie podana taka sama dawka, a następnie pobrane
zostaną próbki krwi w celu potwierdzenia, że leczenie niedokrwistości przebiega bez zakłóceń.

Jeżeli lekarz zadecyduje o przerwaniu leczenia za pomocą r-HuEPO (erytropoetyny wytwarzanej
metodami inżynierii genetycznej) i rozpoczęciu stosowania leku Aranesp, przepisze również jak lek
Aranesp powinien być stosowany – raz na tydzień czy raz na dwa tygodnie. Droga podania jest taka
sama jak w przypadku r-HuEPO. Lekarz poinformuje o wielkości i częstości przyjmowania
stosowanej dawki oraz o dostosowaniu dawki, jeśli okaże się to konieczne.

Chemioterapia

Aranesp podaje się raz na tydzień lub raz na trzy tygodnie w pojedynczym wstrzyknięciu, pod
powierzchnię skóry.

Dawka początkowa stosowana w leczeniu niedokrwistości wynosi:
- 500 mikrogramów raz na trzy tygodnie (6,75 mikrograma leku Aranesp na każdy kilogram
  masy ciała) lub
- 2,25 mikrograma (raz na tydzień) leku Aranesp na każdy kilogram masy ciała.

Lekarz zleci regularne pobieranie krwi do badań w celu stwierdzenia wpływu leczenia na
niedokrwistość i w razie konieczności może zmienić stosowaną dawkę. Leczenie zostanie zakończone
po upływie około czterech tygodni od ukończenia chemioterapii. Lekarz poinformuje o dokładnym
momencie zakończenia przyjmowania leku Aranesp.

W niektórych przypadkach lekarz może zlecić uzupełniające stosowanie produktów żelaza.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Aranesp

Przyjęcie dawki leku Aranesp większej niż zalecana może grozić poważnymi konsekwencjami, takimi
jak bardzo wysokie ciśnienie tętnicze. W takim przypadku należy skontaktować się z lekarzem,
pielęgniarką lub farmaceutą. W razie złego samopoczucia należy niezwłocznie poinformować lekarza,
pielęgniarkę lub farmaceutę.

Pominięcie zastosowania leku Aranesp

Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.

W razie pominięcia dawki leku Aranesp, należy skontaktować się z lekarzem w celu omówienia
terminu wstrzyknięcia kolejnej dawki.

Przerwanie stosowania leku Aranesp

Jeżeli pacjent chce przerwać stosowanie leku Aranesp, powinien najpierw porozmawiać na ten temat
z lekarzem.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

U pacjentów stosujących Aranesp zaobserwowano następujące działania niepożądane:

Pacjenci z przewlekłą niewydolnością nerek

Bardzo często: mogą dotyczyć więcej niż 1 na 10 pacjentów

- Wysokie ciśnienie krwi (nadciśnienie)
- Reakcje alergiczne

Często: mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 10 pacjentów

- Udar
- Ból w miejscu wstrzyknięcia
- Wysypka i (lub) zaczerwienienie skóry

Niezbyt często: mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 100 pacjentów

- Tworzenie się zakrzepów krwi (zakrzepica)
- Drgawki (ataki i napady)

Częstość nieznana: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych

- Aplazja układu czerwonokrwinkowego (niedokrwistość, nasilenie zmęczenia, brak energii)

Pacjenci z chorobą nowotworową

Bardzo często: mogą dotyczyć więcej niż 1 na 10 pacjentów

- Reakcje alergiczne
- Zatrzymanie płynów (obrzęki)

Często: mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 10 pacjentów

- Wysokie ciśnienie krwi (nadciśnienie tętnicze)
- Tworzenie się zakrzepów krwi (zakrzepica)
- Ból w miejscu wstrzyknięcia
- Wysypka i (lub) zaczerwienienie skóry

Niezbyt często: mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 100 pacjentów

- Drgawki (ataki i napady)

Wszyscy pacjenci

Częstość nieznana: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych

- Ciężkie reakcje alergiczne z następującymi objawami:
- Nagłe, zagrażające życiu reakcje alergiczne (anafilaksje)
- Obrzęk twarzy, warg, jamy ustnej, języka lub gardła. Może powodować to trudności przy
  przełykaniu i w oddychaniu (obrzęk naczynioruchowy)
- Duszność (alergiczny skurcz oskrzeli)
- Wysypka skórna
- Pokrzywka
- U pacjentów leczonych epoetynami zgłaszano przypadki ciężkiej wysypki skórnej, w tym
  zespół Stevensa-Johnsona oraz toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka. Mogą one mieć
  postać, występujących na tułowiu, czerwonawych plam podobnych wyglądem do tarczy
  strzelniczej lub okrągłych plamek, często z pęcherzykiem w środku, złuszczania się skóry,
  owrzodzeń jamy ustnej, gardła, nosa, narządów płciowych i oczu oraz mogą być poprzedzone
  przez gorączkę i objawy podobne do grypy.
  Jeżeli u pacjenta wystąpią te objawy należy przerwać stosowanie leku Aranesp i natychmiast
  skontaktować się z lekarzem prowadzącym lub uzyskać pomoc medyczną. Patrz także punkt 2.
- Siniak i krwawienie w miejscu wstrzyknięcia

Zgłaszanie działań niepożądanych

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać
bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania” wymienionego w załączniku V. Dzięki zgłaszaniu
działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa
stosowania leku.

5. Jak przechowywać lek Aranesp

Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku i etykiecie
ampułkostrzykawki po: Termin ważności (EXP). Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego
miesiąca.

Przechowywać w lodówce (2°C – 8°C). Nie zamrażać. Nie stosować leku Aranesp, jeśli podejrzewa
się, że został zamrożony.

Przechowywać ampułkostrzykawkę w opakowaniu zewnętrznym w celu ochrony przed światłem.

Jeśli ampułkostrzykawka została wyjęta z lodówki i pozostawała w temperaturze pokojowej
około 30 minut przed wstrzyknięciem, powinna być użyta w ciągu 7 dni lub wyrzucona.

Nie stosować tego leku, jeśli pacjent zauważy, że zawartość ampułkostrzykawki jest mętna lub są w
niej drobiny.

Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać
farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić
środowisko.

6. Zawartość opakowania i inne informacje

Co zawiera lek Aranesp

- Substancją czynną leku jest darbepoetyna alfa, r-HuEPO (erytropoetyna wytwarzana metodą
  inżynierii genetycznej). Ampułkostrzykawka zawiera 10, 15, 20, 30, 40, 50, 60, 80, 100, 130,
  150, 300 lub 500 mikrogramów darbepoetyny alfa.
- Pozostałe składniki to: sodu diwodorofosforan, sodu wodorofosforan, sodu chlorek,
  polisorbat 80 i woda do wstrzykiwań.

Jak wygląda lek Aranesp i co zawiera opakowanie

Aranesp powinien być przejrzystym, bezbarwnym lub lekko opalizującym roztworem do wstrzykiwań
w ampułkostrzykawce.

Aranesp jest dostępny w opakowaniach zawierających 1 lub 4 ampułkostrzykawki.
Ampułkostrzykawki są dostępne w opakowaniach typu blister (1 i 4 w opakowaniu) lub bez
opakowania typu blister (1 w opakowaniu). Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się
w obrocie.

Podmiot odpowiedzialny i wytwórca

Amgen Europe B.V.
Minervum 7061
NL-4817 ZK Breda
Holandia

Podmiot odpowiedzialny

Amgen Europe B.V.
Minervum 7061
NL-4817 ZK Breda
Holandia

Wytwórca

Amgen Technology (Ireland) Unlimited Company
Pottery Road
Dun Laoghaire
Co Dublin
Irlandia

Wytwórca

Amgen NV
Telecomlaan 5-7
1831 Diegem
Belgia

W celu uzyskania dodatkowych informacji na temat tego leku należy zwrócić się do miejscowego

przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego:

België/Belgique/Belgien

s.a. Amgen n.v.
Tel/Tél: +32 (0)2 7752711

Lietuva

Amgen Switzerland AG Vilniaus filialas
Tel: +370 5 219 7474

България

Амджен България ЕООД
Тел.: +359 (0)2 424 7440

Luxembourg/Luxemburg

s.a. Amgen
Belgique/Belgien
Tel/Tél: +32 (0)2 7752711

Česká republika

Amgen s.r.o.
Tel: +420 221 773 500

Danmark

Amgen, filial af Amgen AB, Sverige
Tlf: +45 39617500

Magyarország

Amgen Kft.
Tel.: +36 1 35 44 700

Malta

Amgen B.V.
The Netherlands
Tel: +31 (0)76 5732500

Deutschland

AMGEN GmbH
Tel.: +49 89 1490960

Nederland

Amgen B.V.
Tel: +31 (0)76 5732500

Eesti

Amgen Switzerland AG Vilniaus filialas
Tel: +372 586 09553

Norge

Amgen AB
Tel: +47 23308000

Ελλάδα

Amgen Ελλάς Φαρμακεστικά Ε.Π.Ε.
Τηλ.: +30 210 3447000

Österreich

Amgen GmbH
Tel: +43 (0)1 50 217

España

Amgen S.A.
Tel: +34 93 600 18 60

Polska

Amgen Biotechnologia Sp. z o.o.
Tel.: +48 22 581 3000

France

Amgen S.A.S.
Tél: +33 (0)9 69 363 363

Portugal

Amgen Biofarmacêutica, Lda.
Tel: +351 21 4220550

Hrvatska

Amgen d.o.o.
Tel: +385 (0)1 562 57 20

România

Amgen România SRL
Tel: +4021 527 3000

Ireland

Amgen Limited
United Kingdom
Tel: +44 (0)1223 420305

Slovenija

AMGEN zdravila d.o.o.
Tel: +386 (0)1 585 1767

Ísland

Vistor hf.
Sími: +354 535 7000

Slovenská republika

Amgen Slovakia s.r.o.
Tel: +421 2 321 114 49

Italia

Amgen S.r.l.
Tel: +39 02 6241121

Suomi/Finland

Amgen AB, sivuliike Suomessa/Amgen AB, filial
i Finland
Puh/Tel: +358 (0)9 54900500

Kύπρος

C.A. Papaellinas Ltd
Τηλ.: +357 22741 741

Sverige

Amgen AB
Tel: +46 (0)8 6951100

Latvija

Amgen Switzerland AG Rīgas filiāle
Tel: +371 257 25888

United Kingdom

Amgen Limited
Tel: +44 (0)1223 420305

Data ostatniej aktualizacji ulotki:.

Inne źródła informacji

Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu/.

Ta ulotka jest dostępna we wszystkich językach UE/EOG na stronie internetowej Europejskiej Agencji
Leków.

7. Instrukcja dotycząca samodzielnego wstrzykiwania leku Aranesp za pomocą

ampułkostrzykawki

W tej części podano informacje dotyczące samodzielnego wykonywania wstrzyknięć leku Aranesp.
Nie należy podejmować prób samodzielnego wstrzykiwania leku bez wcześniejszego przeszkolenia
przeprowadzonego przez lekarza, pielęgniarkę lub farmaceutę. W przypadku zapytań jak wstrzykiwać,
należy zwrócić się z prośbą o pomoc do lekarza, pielęgniarki lub farmaceuty.

W jaki sposób samodzielnie lub z pomocą innej osoby wykonać wstrzyknięcie leku Aranesp w

ampułkostrzykawce

Lekarz przepisał wykonywanie wstrzyknięcia leku Aranesp w ampułkostrzykawce, podając lek do
tkanki położonej tuż pod skórą. Lekarz, pielęgniarka lub farmaceuta udzieli informacji o wielkości
dawki i częstości przyjmowania leku Aranesp.

Wyposażenie:

W celu wykonania samodzielnego wstrzyknięcia konieczne jest przygotowanie:
- nowej ampułkostrzykawki zawierającej lek Aranesp oraz
- gazików nasączonych alkoholem lub podobnym środkiem.

Co należy zrobić przed samodzielnym podskórnym wstrzyknięciem leku Aranesp

1. Wyjąć ampułkostrzykawkę leku Aranesp z lodówki. Pozostawić w temperaturze pokojowej na
    około 30 minut. Dzięki temu wstrzyknięcie będzie mniej bolesne. Nie należy ogrzewać leku
    Aranesp w inny sposób (na przykład w kuchence mikrofalowej lub w gorącej wodzie). Co
    więcej, nie należy pozostawiać ampułkostrzykawki w miejscu, gdzie jest ona narażona na
    bezpośrednie działanie światła słonecznego.
2. Nie wstrząsać ampułkostrzykawką.
3. Nie zdejmować nasadki ze strzykawki aż do momentu kiedy wszystko przygotowane jest do
    wstrzyknięcia.
4. Upewnić się, że dawka jest właściwa i zgodna z przepisaną przez lekarza.
5. Sprawdzić termin ważności na etykiecie ampułkostrzykawki (EXP). Nie stosować leku, jeśli
    upłynął ostatni dzień miesiąca terminu ważności wskazanego na etykiecie.
6. Sprawdzić wygląd leku. Aranesp powinien być przejrzystą, bezbarwną lub lekko opalizującą
    cieczą. Nie wolno używać leku, jeśli widoczne są zmętnienia lub drobiny.

7. Starannie umyć ręce.

8. Zgromadzić niezbędne przedmioty w jednym, łatwo dostępnym i dobrze oświetlonym miejscu.

Jak przygotować wstrzyknięcie leku Aranesp

Przed wstrzyknięciem leku Aranesp należy:
1. 1. W celu uniknięcia wykrzywienia igły należy delikatnie, bez obracania, zdjąć nasadkę, tak jak
        pokazano na rycinie 1 i 2.
2. 2. Nie dotykać igły. Nie naciskać na tłok.
3. 3. Drobne pęcherzyki powietrza mogą być widoczne w ampułkostrzykawce. Usunięcie tych pęcherzyków
        przed wstrzyknięciem nie jest konieczne. Wstrzyknięcie roztworu zawierającego pęcherzyki powietrza
        jest nieszkodliwe.
4. 4. Teraz ampułkostrzykawka jest gotowa do użycia.

Gdzie należy samodzielnie wstrzykiwać lek

Najlepsze miejsca samodzielnego wstrzyknięcia: górne części ud oraz brzuch.
Jeśli inna osoba dokonuje wstrzyknięcia, może wykorzystać tylną część ramienia.

Należy zmieniać miejsce wstrzyknięcia leku, jeśli dotychczasowe miejsce podawania będzie zaczerwienione
i bolesne.

W jaki sposób należy samodzielnie wstrzykiwać lek

1. Zdezynfekować skórę za pomocą gazika nasączonego alkoholem. Uchwycić (bez nadmiernego ściskania)
    fałd skóry pomiędzy kciukiem i palcem wskazującym.
2. Wkłuć igłę na całą długość w skórę, tak jak to pokazywali lekarz, pielęgniarka lub farmaceuta.
3. Wstrzyknąć przepisaną dawkę leku podskórnie tak, jak to zalecił lekarz, pielęgniarka lub farmaceuta.
4. Utrzymując fałd skóry pomiędzy palcami, wolno i ze stałym naciskiem wstrzykiwać lek aż do całkowitego
    opróżnienia strzykawki.
5. Usunąć igłę i puścić fałd skóry.
6. Jeśli w miejscu ukłucia pojawi się kropla krwi, należy ją delikatnie wytrzeć wacikiem lub gazikiem. Nie
    wolno pocierać skóry w miejscu wstrzyknięcia. Jeśli to konieczne, w miejscu wstrzyknięcia można
    przykleić plaster.
7. Jedna ampułkostrzykawka służy do wykonania wyłącznie jednego wstrzyknięcia.
    Część leku Aranesp pozostała w ampułkostrzykawce nie nadaje się do użytku.

Ważne: W razie jakichkolwiek wątpliwości należy bez wahania zwrócić się o pomoc do lekarza lub pielęgniarki.

Usuwanie zużytych ampułkostrzykawek

- Nie nakładać nasadki na zużyte igły, ponieważ przypadkowo może dojść do ukłucia.
- Przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
- Zużytą ampułkostrzykawkę należy usunąć w sposób zgodny z lokalnymi przepisami.
   Należy zapytać farmaceutę co zrobić z lekami, których się już nie potrzebuje. Takie
   postępowanie pomoże chronić środowisko.