Łuszczyca

Łuszczyca – wszystko, czego trzeba się dowiedzieć

Łuszczyca to przewlekła choroba autoimmunologiczna. Powoduje zapalenie, nadmierne złuszczanie i zaczerwienienie skóry. Objawia się charakterystycznymi zmianami – czerwonymi plamami, które pokrywają się z czasem srebrzystymi łuskami. Występuje m.in. na naskórku głowy, łokci i kolan, ale może pojawić się w innych miejscach ciała.

Łuszczyca – najważniejsze informacje

Łuszczyca zalicza się do nawracających i przewlekłych chorób autoimmunologicznych powodowanych przez nieprawidłowe działanie układu odpornościowego (tj. przeprowadzanie błędnego ataku na zdrowe komórki skóry).

Przebieg łuszczycy skóry jest nieregularny. Okresy zaostrzeń mogą być przerywane remisjami, a w ich trakcie objawy znacznie łagodnieją lub całkowicie ustępują.

Dokładne przyczyny choroby nie są jeszcze w pełni rozumiane przez środowisko medyczne. Istnieje przekonanie, że odpowiedzialne mogą być za to niektóre kombinacje czynników genetycznych i środowiskowych.

Rodzaje łuszczycy

Można wyróżnić kilka głównych typów łuszczycy – każdy charakteryzuje się unikalnymi symptomami:

• łuszczyca plackowata – powszechna forma, objawia się czerwonymi plamami;
• łuszczyca krostkowa – charakteryzuje się pęcherzami wypełnionymi ropą (zwykle bolesnymi w dotyku);
• łuszczyca odwrócona (wysiękowa) – dotyka fałdów skórnych (m.in. strefy pod pachami);
• łuszczyca erytrodermiczna – pokrywa niemalże całe ciało;
• Ich poprawne rozpoznanie przeprowadza uprawniony do tego lekarz.

Objawy łuszczycy

Główny objaw łuszczycy stanowią charakterystyczne zmiany skórne – czerwone plamy ze srebrzystymi łuskami na ich wierzchu. Mogą one pojawiać się wszędzie, a przede wszystkim na:

• głowie;
• łokciach;
• kolanach;
• plecach;
• brzuchu.
  
  

Zwykle są bolesne, swędzące, a czasami nawet pękające – wówczas istnieje wzmożone ryzyko dodatkowych podrażnień i krwawienia.

Inne symptomy

Zdarza się, że łuszczyca wpływa także na paznokcie. Powoduje wówczas ich przebarwienia, zwiększa łamliwość oraz przyczynia się do powstawania widocznych wgłębień na ich powierzchni. W skrajnych przypadkach może prowadzić do onycholizy (czyli odklejenia paznokcia od łożyska).

Niektórzy pacjenci są narażeni na łuszczycowe zapalenie stawów – prowadzi ono do bólu, sztywności i obrzęków w tych strefach. Objawy te utrudniają wykonywanie codziennych czynności i wpływają negatywnie na ogólną mobilność.

Ponadto łuszczyca zwiększa szansę zaistnienia różnych problemów psychicznych (m.in. stanów lękowych i trudności z akceptowaniem wyglądu własnego ciała), a także wiąże się pośrednio z przewlekłym zmęczeniem i problemami ze snem.

Jakie mogą być przyczyny łuszczycy?

Istnieje kilka potencjalnych czynników zwiększających ryzyko rozwoju łuszczycy. Zaliczyć do nich można:

• aspekty genetyczne;
• stres;
• występujące w organizmie infekcje i stany zapalne;
• nieprawidłowy styl życia (m.in. nadwaga oraz nałogi tytoniowe i alkoholowe).

Wszystkie z nich powodują nasilanie się symptomów i pogorszenie stanu naskórka.

Łuszczyca – kiedy udać się do lekarza?

Należy udać się do lekarza w celu potwierdzenia diagnozy od razu po wstępnym zauważeniu wszystkich kluczowych objawów. Wczesne rozpoznanie dolegliwości ułatwia wdrożenie odpowiedniego leczenia, a to pomaga kontrolować symptomy i przyczynia się do poprawy komfortu życia.

Ponowna wizyta będzie konieczna w przypadku zaobserwowania pogorszenia się stanu naskórka. Może to obejmować m.in. zwiększenie liczby zmian skórnych lub nasilenie bólu albo świądu. Sygnał alarmowy to również rozprzestrzenienie się plam na inne części ciała.

Inne powody sugerujące konieczność wizyty u lekarza

Osoby zmagające się z bólami stawów powinny skonsultować się z lekarzem w celu wykluczenia lub potwierdzenia łuszczycowego zapalenia stawów. Wczesna interwencja jest w stanie zapobiec trwałym uszkodzeniom tkanek.

Do lekarza należy udać się również w przypadku, w którym obecne leczenie nie przynosi pożądanych efektów. Specjalista rozważy wówczas alternatywne metody terapeutyczne, m.in. użycie leków biologicznych lub nawet fototerapii.

Leczenie łuszczycy domowymi sposobami

Czy łuszczycę da się leczyć domowymi sposobami? Tak, istnieją tego typu metody zapewniające ulgę i łagodzenie delikatnych objawów choroby.

Do skutecznych sposobów można zaliczyć przede wszystkim regularne nawilżanie. Stosuje się w tym celu m.in. odpowiednie kremy i balsamy.

Wśród nich wymienia się również preparaty dostępne wyłącznie na receptę, którą w razie potrzeby specjalista może wystawić np. po konsultacji z pacjentem w ramach naszego serwisu.

Stosowanie tego typu wyrobów zazwyczaj pomaga utrzymać wilgoć, a tym samym zmniejszyć swędzenie i złuszczanie się skóry.

Poza tym należy wybierać produkty bez sztucznych substancji zapachowych i barwników, aby uniknąć dodatkowego podrażnienia.

Ponadto niektórzy eksperci zalecają zażywanie kąpieli leczniczych. Żeby to zrobić, wystarczy dodać do wody w wannie np.:

• sól Epsom;
• płatki owsiane;
• olejki eteryczne.

Substancje te mogą wspierać łagodzenie stanów zapalnych i pomagać usunąć martwy naskórek.

Duże znaczenie będzie mieć także wprowadzenie zdrowych produktów do diety. Codzienną żywność warto wzbogacić o ryby (ze względu na dużą zawartość kwasów omega-3), owoce, warzywa oraz pełnoziarniste wypieki (dostarczają antyoksydantów i błonnika).

Stres
Pozbycie się stresu i napięcia bywa pomocne w redukowaniu objawów łuszczycy. Chorzy mogą zdecydować się m.in. na regularną medytację oraz systematyczną aktywność fizyczną.

Ekspozycja na światło słoneczne
Korzystny wpływ na zmiany skórne można zaobserwować w przypadku działania promieni UV – wykazują one właściwości przeciwzapalne. Warto pamiętać o tym, aby nie przesadzać i unikać poparzeń (mogłyby pogorszyć stan naskórka).

Jak zapobiegać łuszczycy?
Zapobieganie łuszczycy polega na minimalizowaniu czynników ryzyka. Innymi słowy, należy utrzymywać zdrowy styl życia, czyli:

• unikać palenia tytoniu;
• nie spożywać alkoholu w nadmiernych ilościach;
• dbać o prawidłową masę ciała.
• dbać o optymalne nawilżenie skóry.

Łuszczyca – FAQ

Czy łuszczyca jest zaraźliwa?

Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną i nie można się nią zarazić poprzez kontakt z osobą chorującą.

Czym leczyć łuszczycę?

Maści i kremy sterydowe, leki biologiczne oraz fototerapia wspierają leczenie łuszczycy. W niektórych przypadkach konieczne są również doustne leki immunosupresyjne.

Jaki lekarz leczy łuszczycę?

Łuszczycę diagnozuje i leczy dermatolog. W przypadku łuszczycowego zapalenia stawów konieczna może być konsultacja z reumatologiem.

Ile kosztują leki na łuszczycę?

Koszt leków na łuszczycę różni się w zależności od rodzaju i formy terapii, od kilkudziesięciu do kilkuset złotych za podstawowe maści i kremy, do nawet kilku tysięcy złotych za specjalistyczne leki biologiczne. Warto sprawdzić, czy dany lek jest refundowany w ramach systemu opieki zdrowotnej.

Źródła:

Dermatologia po Dyplomie „Łuszczyca jako układowa choroba zapalna: implikacje dla postępowania", Kristian Reich, 2012, https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/561/original/4-15.pdf?1481203469

Występowanie zmian łuszczycowych w narządach paznokciowych, prof. dr hab. med. Romuald Maleszka, 2016, https://podyplomie.pl/dermatologia/23816,wystepowanie-zmian-luszczycowych-w-narzadach-paznokciowych

Zaburzenia psychiczne wśród pacjentów chorujących na łuszcycę, Witold Chmielnicki, Jacob Wall, Agata Najechalska, Magdalena Grykin, lek. Aneta Jaroszewska, 2024, https://podyplomie.pl/psychiatria/40304,zaburzenia-psychiczne-wsrod-pacjentow-chorujacych-na-luszczyce