Prograf

1. Co to jest lek Prograf i w jakim celu się go stosuje

Prograf należy do grupy leków zwanych lekami immunosupresyjnymi. Po przeszczepieniu narządów
(np. wątroby, nerki lub serca) układ immunologiczny pacjenta będzie próbował odrzucić nowy narząd.
Prograf stosuje się w celu kontrolowania odpowiedzi układu immunologicznego organizmu i
umożliwienia przyjęcia przeszczepionego narządu.
Prograf jest często stosowany jednocześnie z innymi lekami, które również hamują układ
immunologiczny.

Prograf może być również stosowany w przypadku odrzucania przeszczepionej wątroby, nerki, serca
lub innego narządu, lub jeżeli zastosowane wcześniej leczenie nie kontrolowało odpowiedzi układu
immunologicznego po przeszczepieniu narządów.

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Prograf

Kiedy nie stosować leku Prograf

- Jeśli pacjent ma uczulenie (nadwrażliwość) na takrolimus lub jakikolwiek antybiotyk należący
  do grupy antybiotyków makrolidowych (np. erytromycyna, klarytromycyna, jozamycyna).
- Jeśli pacjent ma uczulenie (nadwrażliwość) na którykolwiek z pozostałych składników leku
  Prograf (wymienionych w punkcie 6) - szczególnie na olej rycynowy polioksyetylenowy
  uwodorniony lub podobną substancję.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed rozpoczęciem stosowania leku Prograf należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą.
- Jeżeli stosuje się Prograf lekarz może zlecić wykonanie badań okresowych (badanie krwi,
  moczu, badanie czynności serca, badanie wzroku i badanie neurologiczne). Są to rutynowe
  badania, które pomogą w ustaleniu odpowiedniej dawki leku Prograf.
- Należy unikać stosowania preparatów ziołowych zawierających ziele dziurawca zwyczajnego
  (Hypericum perforatum) oraz innych preparatów ziołowych, ponieważ mogą one wpływać na
  skuteczność i wielkość dawki leku Prograf, którą trzeba przyjąć. W razie wątpliwości przed
  zastosowaniem jakichkolwiek preparatów ziołowych należy skonsultować się z lekarzem.
- Jeżeli u pacjenta występują zaburzenia czynności wątroby lub występowały one w przeszłości
  należy poinformować lekarza, ponieważ schorzenia te mogą wpływać na wielkość dawki leku
  Prograf.
- Jeżeli odczuwa się silny ból brzucha z towarzyszącymi lub nie, innymi objawami, takimi jak
  dreszcze, gorączka, nudności lub wymioty.
- Jeżeli wystąpi biegunka utrzymująca się dłużej niż jeden dzień należy poinformować lekarza,
  ponieważ może być konieczne dostosowanie przyjmowanej dawki leku Prograf.
- Jeżeli występuje zmiana aktywności elektrycznej serca zwana ”wydłużenie odstępu QT”.
- Należy ograniczyć narażenie na światło słoneczne i promieniowanie ultrafioletowe, nosząc
  odpowiednią odzież ochronną i stosując filtry słoneczne o wysokim wskaźniku ochrony. Jest to
  związane z ryzykiem wystąpienia złośliwych zmian skórnych w trakcie leczenia
  immunosupresyjnego.
- Jeżeli pacjent ma otrzymać szczepionkę, należy wcześniej poinformować lekarza. Lekarz zaleci
  najlepszy sposób postępowania.
- U pacjentów leczonych produktem Prograf obserwowano zwiększone ryzyko wystąpienia
  zaburzeń limfoproliferacyjnych (patrz punkt 4). Należy poprosić lekarza o konkretną poradę na
  temat tych zaburzeń.

Lek Prograf a inne leki

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta
obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować, z lekami wydawanymi bez
recepty i preparatami ziołowymi włącznie.

Leku Prograf nie wolno przyjmować jednocześnie z cyklosporyną.

Stężenie leku Prograf we krwi może ulec zmianie w wyniku przyjmowania innych leków, jak również
stężenie innych leków we krwi może zmienić się na skutek stosowania leku Prograf. Stosowanie tych
leków może wymagać przerwania leczenia, zwiększenia lub zmniejszenia dawki leku Prograf.
Szczególnie należy powiedzieć lekarzowi o aktualnie lub ostatnio stosowanych lekach zawierających
substancje czynne, takie jak:
- leki przeciwgrzybicze i antybiotyki, zwłaszcza antybiotyki tzw. makrolidowe, stosowane w
  leczeniu zakażeń, np. ketokonazol, flukonazol, itrakonazol, worykonazol, klotrymazol,
  erytromycyna, klarytromycyna, jozamycyna i ryfampicyna
- inhibitory proteazy HIV (np. rytonawir, nelfinawir, sakwinawir) stosowane w leczeniu
  zakażenia HIV
- inhibitory proteazy HCV (np. telaprewir, boceprewir) stosowane w leczeniu wirusowego
  zapalenia wątroby typu C
- leki stosowane w chorobie wrzodowej żołądka i kwaśnym refluksie (np. omeprazol,
  lanzoprazol lub cymetydyna)
- leki przeciwwymiotne, stosowane w leczeniu nudności i wymiotów (np. metoklopramid)
- leki zawierające wodorotlenek glinu i wodorotlenek magnezu (zobojętniają kwas żołądkowy),
  stosowane w leczeniu zgagi
- leki hormonalne zawierające etynyloestradiol (np. doustne środki antykoncepcyjne) lub
  danazol
- leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym lub chorobach serca, takie jak nifedypina,
  nikardypina, diltiazem i werapamil
- leki przeciwarytmiczne (amiodaron) stosowane w kontrolowaniu zaburzeń rytmu serca
  (nierówne bicie serca)
- leki znane jako „statyny” stosowane w leczeniu zwiększonego stężenia cholesterolu i
  triglicerydów
- leki przeciwpadaczkowe, np. fenytoina lub fenobarbital
- kortykosteroidy prednizolon i metyloprednizolon
- lek przeciwdepresyjny nefazodon
- produkty roślinne zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum) lub
  ekstrakt z cytryńca chińskiego (Schisandra sphenanthera).

Należy powiedzieć lekarzowi, jeżeli pacjent przyjmuje lub zamierza stosować ibuprofen,
amfoterycynę B lub leki przeciwwirusowe (np. acyklowir). Leki te przyjmowane jednocześnie z
lekiem Prograf mogą nasilać zaburzenia czynności nerek i układu nerwowego.
Należy powiedzieć lekarzowi, jeżeli jednocześnie z lekiem Prograf przyjmuje się dodatkowo potas lub
stosuje leki moczopędne oszczędzające potas (np. amiloryd, triamteren lub spironolakton), niektóre
leki przeciwbólowe (tzw. NLPZ - niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. ibuprofen), leki
przeciwzakrzepowe lub doustne leki przeciwcukrzycowe.

Jeżeli pacjent ma otrzymać szczepionkę, należy wcześniej poinformować lekarza.

Stosowanie leku Prograf z jedzeniem i piciem

Należy unikać spożywania grejpfrutów i soku grejpfrutowego w czasie stosowania leku Prograf.

Ciąża i karmienie piersią

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć
dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Prograf przenika do mleka matki. Dlatego w czasie przyjmowania leku Prograf nie należy karmić
piersią.

Prograf zawiera polioksyetylenowy uwodorniony olej rycynowy i etanol

- Prograf zawiera polioksyetylenowy uwodorniony olej rycynowy, który może, u niewielkiej liczby
  pacjentów, powodować ciężkie reakcje alergiczne. Należy powiedzieć lekarzowi, jeżeli w przeszłości
  występowały tego typu reakcje.

- Prograf 5 mg/ml koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji zawiera 81% obj. etanolu (alkohol),

  tj. 638 mg na dawkę, co odpowiada 16 ml piwa, 7 ml wina na dawkę. Jest szkodliwy dla osób
  uzależnionych od alkoholu. Informacje te należy wziąć pod uwagę w przypadku kobiet w ciąży lub
  karmiących piersią, dzieci i pacjentów z grupy wysokiego ryzyka, takich jak pacjenci ze schorzeniami
  wątroby lub padaczką.

3. Jak stosować lek Prograf

Lekarz ustali początkową dawkę zapobiegającą odrzuceniu przeszczepionego narządu na podstawie
masy ciała pacjenta. Zwykle początkowa dawka leku podawana bezpośrednio po przeszczepieniu jest
zależna od rodzaju przeszczepionego narządu i wynosi zwykle
od 0,01 mg/kg mc./dobę do 0,10 mg/kg mc./dobę.

Koncentrat należy stosować do wlewów dożylnych wyłącznie po uprzednim rozcieńczeniu. Lek
Prograf będzie podawany w ciągłym wlewie dożylnym, trwającym 24 godziny, nigdy jako szybkie
wstrzyknięcie dożylne.

Lek Prograf może spowodować łagodne podrażnienie, jeżeli nie zostanie podany bezpośrednio do
żyły.
Leczenie nie powinno trwać dłużej niż 7 dni. Następnie lekarz zaleci kontynuowanie leczenia drogą
doustną, przepisując lek Prograf w postaci kapsułek.

Wielkość dawki zależy również od ogólnego stanu zdrowia oraz od innych stosowanych leków
immunosupresyjnych. Aby dobrać odpowiednią dawkę i modyfikować jej wielkość w trakcie leczenia,
lekarz zaleci regularne badania krwi.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Prograf

Jeżeli zastosuje się większą dawkę leku Prograf, lekarz zmieni wielkość następnej dawki.

Przerwanie stosowania leku Prograf

Przerwanie przyjmowania leku Prograf może zwiększyć ryzyko odrzucenia przeszczepionego narządu.
Nie należy przerywać leczenia dopóki nie zdecyduje o tym lekarz.

W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się
do lekarza lub farmaceuty.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek Prograf może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one
wystąpią.

Prograf osłabia mechanizmy obronne organizmu, aby zapobiec odrzuceniu przeszczepionego narządu.
W wyniku tego zmniejsza się zdolność organizmu do zwalczania zakażeń. Dlatego w czasie
przyjmowania leku Prograf pacjent jest bardziej podatny na infekcje niż zazwyczaj, takie jak
zakażenia skóry, jamy ustnej, żołądka i przewodu pokarmowego, płuc i dróg moczowych.

Mogą wystąpić ciężkie działania niepożądane, w tym wymienione poniżej.
Jeśli wystąpiły lub podejrzewa się, że wystąpiły jakiekolwiek z wymienionych ciężkich objawów
niepożądanych, należy natychmiast powiedzieć o tym lekarzowi:
- zakażenia oportunistyczne (bakteryjne, grzybicze, wirusowe i pierwotniakowe): długotrwała
  biegunka, gorączka i ból gardła;
- łagodne i złośliwe zmiany nowotworowe w trakcie leczenia, występujące w wyniku immunosupresji;
- zakrzepowa plamica małopłytkowa (ang. thrombotic thrombocytopenic purpurea, TTP): stan
  charakteryzujący się wystąpieniem gorączki i podskórnych siniaków w postaci czerwonych,
  punktowych plamek z towarzyszącym lub nie niewyjaśnionym krańcowym zmęczeniem,
  dezorientacją, zażółceniem skóry lub oczu (żółtaczka), z objawami ostrej niewydolności nerek (mała
  ilość wydalanego moczu lub brak wydalania moczu);
- aplazja czysto czerwonokrwinkowa (bardzo znaczne zmniejszenie liczby czerwonych krwinek)
  i niedokrwistość hemolityczna (zmniejszenie liczby krwinek czerwonych z powodu nieprawidłowego
  rozpadu, któremu towarzyszy zmęczenie). Można nie mieć żadnych objawów lub, w zależności od
  nasilenia choroby, można odczuwać zmęczenie, apatię, nienaturalną bladość skóry (bladość),
  duszność, zawroty głowy, ból głowy, ból w klatce piersiowej i zimno w dłoniach i stopach.
- agranulocytoza (znaczne zmniejszenie liczby białych krwinek z towarzyszącym owrzodzeniem w
  jamie ustnej, gorączką i zakażeniem/zakażeniami). Można nie mieć żadnych objawów lub można
  odczuwać nagłe zwiększenie temperatury ciała, dreszcze i ból gardła.
- reakcje alergiczne i anafilaktyczne z następującymi objawami: nagła swędząca wysypka
  (pokrzywka), obrzęk rąk, stóp, kostek, twarzy, warg, jamy ustnej lub gardła (który może powodować
  trudności w połykaniu lub oddychaniu) i uczucie bliskiego omdlenia;
- zespół tylnej odwracalnej encefalopatii (ang. Posterior reversible encephalopathy syndrome, PRES):
  ból głowy, zaburzenia stanu psychicznego, drgawki i zaburzenia widzenia;
- Torsades de Pointes: zmiana częstości akcji serca, której mogą towarzyszyć lub nie objawy takie jak
  ból w klatce piersiowej (dławica piersiowa), omdlenie, zawroty głowy lub nudności, kołatanie serca
  (uczucie bicia serca) oraz trudności w oddychaniu;
- perforacja przewodu pokarmowego: silny ból brzucha, któremu towarzyszą lub nie inne objawy,
  takie jak gorączka, dreszcze, nudności lub wymioty;
- zespół Stevensa-Johnsona: niewyjaśniony, rozległy ból skóry, obrzęk twarzy; poważna choroba, w
  której występują pęcherze na skórze, ustach, oczach i narządach płciowych, pokrzywka, obrzęk
  języka, rozprzestrzeniająca się czerwona lub fioletowa wysypka skórna, spełzanie naskórka;
- martwica toksyczno-rozpływna naskórka: nadżerka lub tworzenie się pęcherzy na skórze lub błonach
  śluzowych; czerwona, obrzęknięta skóra może oddzielać się na rozległych powierzchniach ciała;
- zespół hemolityczno-mocznicowy, stan z następującymi objawami: mała ilość wydalanego moczu
  lub brak wydalania moczu (ostra niewydolność nerek), skrajne zmęczenie, zażółcenie skóry lub oczu
  (żółtaczka) i niewyjaśnione siniaki lub nieprawidłowe krwawienie i objawy zakażenia;
- zaburzenia czynności przeszczepionego narządu.

Po przyjęciu leku Prograf mogą również wystąpić następujące działania niepożądane:

Działania niepożądane występujące bardzo często (mogą wystąpić częściej niż u 1 na 10 osób):

- zwiększenie stężenia cukru we krwi, cukrzyca, zwiększenie stężenia potasu we krwi
- bezsenność
- drżenie mięśniowe, ból głowy
- zwiększone ciśnienie tętnicze krwi
- biegunka, nudności
- zaburzenia czynności nerek

Działania niepożądane występujące często (mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 10 osób):

- zmniejszenie stężenia magnezu, fosforu, potasu, wapnia lub sodu we krwi, zatrzymanie płynów
  w organizmie, zwiększenie stężenia kwasu moczowego lub tłuszczów we krwi, zmniejszenie
  apetytu, zwiększenie kwasowości krwi, inne zaburzenia elektrolitowe
- objawy lęku, stany splątania i dezorientacja, depresja, zmiany nastroju, koszmary senne,
  omamy, zaburzenia psychiczne
- drgawki, zaburzenia świadomości, mrowienie i drętwienie (czasem bolesne) rąk i stóp, zawroty
  głowy, zaburzona zdolność pisania, zaburzenia układu nerwowego
- niewyraźne widzenie, zwiększona wrażliwość na światło, schorzenia oczu
- szumy uszne
- zmniejszony przepływ krwi w naczyniach serca, przyspieszone bicie serca
- krwotok, częściowe lub całkowite zablokowanie naczyń krwionośnych, zmniejszone ciśnienie
  tętnicze krwi
- duszność, zmiany w tkance płucnej, gromadzenie się płynu w opłucnej, zapalenie gardła, kaszel,
  objawy grypopodobne
- stany zapalne lub owrzodzenie powodujące ból brzucha lub biegunkę, krwawienie do żołądka,
  zapalenie i owrzodzenie jamy ustnej, gromadzenie się płynu w jamie brzusznej, wymioty, bóle
  brzucha, niestrawność, zaparcia, wzdęcia z oddawaniem gazów, wzdęcia i rozdęcia, luźne
  stolce, objawy żołądkowe
- nieprawidłowe wyniki badań enzymów wątrobowych i zaburzenia czynności wątroby,
  zażółcenie skóry w wyniku zaburzeń wątroby, uszkodzenie komórek wątroby i zapalenie
  wątroby
- świąd, wysypka, wypadanie włosów, trądzik, nadmierne pocenie
- ból stawów, kończyn, pleców i stóp, kurcze mięśni
- niewydolność nerek, zmniejszone wytwarzanie moczu, utrudnione lub bolesne oddawanie
  moczu
- ogólne osłabienie, gorączka, zatrzymanie płynów w organizmie, dolegliwości bólowe i
  dyskomfort, zwiększona aktywność enzymu fosfatazy zasadowej we krwi, zwiększenie masy
  ciała, zaburzenia zdolności odczuwania temperatury ciała

Działania niepożądane występujące niezbyt często (mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 100 osób):

- zmiany parametrów krzepnięcia krwi i krwawienia, zmniejszenie liczby wszystkich rodzajów
  krwinek
- odwodnienie, zmniejszenie stężenia białek lub cukru we krwi, zwiększenie stężenia fosforanów
  we krwi
- śpiączka, krwawienie do mózgu, udar, porażenie i niedowład, zaburzenia mózgowe, zaburzenia
  mowy i zaburzenia wysławiania, zaburzenia pamięci
- zmętnienie soczewki oka
- zaburzenia słuchu
- nieregularne bicie serca, zatrzymanie czynności serca, niewydolność serca, zaburzenia mięśnia
  sercowego, powiększenie serca, silniejsze bicie serca, nieprawidłowy wynik badania EKG,
  nieprawidłowe tętno i częstość akcji serca
- powstawanie zakrzepów w żyłach kończyn, wstrząs
- trudności w oddychaniu, zaburzenia układu oddechowego, astma
- niedrożność jelita, zwiększona aktywność enzymu amylazy we krwi, powrót treści żołądkowej
  do przełyku, opóźnione opróżnianie żołądka
- zapalenie skóry, nadwrażliwość na światło słoneczne
- schorzenia stawów
- niemożność oddania moczu, bolesne miesiączki i nieprawidłowe krwawienie miesiączkowe
- niewydolność niektórych narządów, objawy grypopodobne, zwiększona wrażliwość na ciepło i
  zimno, uczucie ucisku w klatce piersiowej, zdenerwowanie lub złe samopoczucie, zwiększenie
  aktywności enzymu dehydrogenazy mleczanowej we krwi, zmniejszenie masy ciała

Działania niepożądane występujące rzadko (mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 1000 osób):

- niewielkie, krwawe wybroczyny na skórze w wyniku tworzenia się zakrzepów
- zwiększone napięcie mięśni
- ślepota
- głuchota
- zbieranie się płynu wokół serca
- ostra duszność
- torbiel trzustki
- utrudniony przepływ krwi przez wątrobę
- nadmierne owłosienie
- uczucie pragnienia, upadek, uczucie ucisku w klatce piersiowej, zmniejszenie ruchliwości,
  owrzodzenia

Działania niepożądane występujące bardzo rzadko (mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):

- osłabienie mięśni
- nieprawidłowy echokardiogram
- niewydolność wątroby, zwężenie dróg żółciowych
- bolesne oddawanie moczu z obecnością krwi
- zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej

Zgłaszanie działań niepożądanych

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do
Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji
Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C
PL-02 222 Warszawa
Tel.: +48 22 49 21 301
Faks: +48 22 49 21 309
e-mail: ndl@urpl.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

5. Jak przechowywać lek Prograf

Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować leku Prograf po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku i ampułce po:
{EXP.}. Termin ważności oznacza ostatni dzień danego miesiąca.

Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C.

6. Zawartość opakowania i inne informacje

Co zawiera lek Prograf

- Substancją czynną leku jest takrolimus. 1 ml koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji
  zawiera 5 mg takrolimusu.

- Pozostałe składniki to: olej rycynowy polioksyetylenowy uwodorniony i etanol odwodniony.

Jak wygląda lek Prograf i co zawiera opakowanie

Koncentrat jest bezbarwnym, przejrzystym roztworem dostępnym w ampułce z bezbarwnego szkła
typu I. Każda ampułka zawiera 1 ml koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji, który należy
rozcieńczyć przed podaniem.
Każde pudełko zawiera 10 ampułek.

Podmiot odpowiedzialny i wytwórca

Podmiot odpowiedzialny:
Astellas Pharma Sp. z o.o.
ul. Osmańska 14
02-823 Warszawa

Wytwórca:

Astellas Ireland Co.,Ltd.
Killorglin
County Kerry
Irlandia

Ten produkt leczniczy jest dopuszczony do obrotu w krajach członkowskich Europejskiego

Obszaru Gospodarczego pod następującymi nazwami:
Prograf:
Austria, Cypr, Republika Czeska, Dania, Niemcy, Grecja, Hiszpania, Finlandia, Francja, Węgry,
Irlandia, Włochy, Malta, Norwegia, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Wielka Brytania

Prograft:
Belgia, Luksemburg, Holandia

Data ostatniej aktualizacji ulotki: 05/2018

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Poniższe informacje przeznaczone są wyłącznie dla personelu medycznego lub pracowników służby

zdrowia:

Produktu Prograf 5 mg/ml koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji nie wolno podawać bez
rozcieńczenia.
Prograf 5 mg/ml koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji należy rozcieńczyć w 5% roztworze
glukozy lub 0,9% roztworze chlorku sodu w naczyniach z polietylenu, polipropylenu lub w
naczyniach szklanych, ale nie w naczyniach z PVC. Należy podawać tylko przezroczysty i bezbarwny
roztwór.

Stężenie sporządzonego roztworu do infuzji powinno wynosić od 0,004 mg/ml do 0,1 mg/ml.
Całkowita objętość roztworu do podawania we wlewie dożylnym trwającym 24 godziny wynosi od
20 ml do 500 ml.

Rozcieńczonego roztworu nie należy podawać w szybkim wstrzyknięciu dożylnym (bolus).

Rozcieńczony roztwór należy użyć w ciągu 24 godzin.

Niezużyty koncentrat z otwartej ampułki lub niezużyty roztwór należy niezwłocznie usunąć, aby
uniknąć zanieczyszczenia.