Morphini sulfas WZF

1. Co to jest lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal i w jakim celu się go stosuje

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal zawiera morfinę, która jest lekiem przeciwbólowym o bardzo
silnym działaniu. Morfina należy do grupy leków zwanych opioidowymi lekami przeciwbólowymi.

Lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal jest przeznaczony do podawania dożylnego,
zewnątrzoponowego oraz podpajęczynówkowego (podanie leku do tzw. przestrzeni
zewnątrzoponowej lub do kanału kręgowego w odpowiednim odcinku kręgosłupa).

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal stosuje się w bólu ostrym i przewlekłym o różnym nasileniu, od
umiarkowanego do silnego. Morfina jest stosowana w bólu pooperacyjnym i przewlekłym, najczęściej
pochodzenia nowotworowego. Podanie zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe leku zapewnia
długotrwałe działanie przeciwbólowe.

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal nie zawiera środków konserwujących.

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal jest zawsze podawany przez personel medyczny.

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

Kiedy nie stosować leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal:

- jeśli pacjent ma uczulenie na morfinę, inne leki opioidowe lub którykolwiek z pozostałych
   składników tego leku (wymienionych w punkcie 6.);
- jeśli u pacjenta występują trudności z oddychaniem lub choroba, która powoduje utrudnienie
   oddychania lub duszność (zwana chorobą obturacyjną górnych dróg oddechowych);
- jeśli u pacjenta występują ogólne przeciwwskazania do stosowania leku podpajęczynówkowo
   i zewnątrzoponowo, np. stan zapalny w miejscu wkłucia, stosowanie przez pacjenta leków
   przeciwzakrzepowych, skaza krwotoczna.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed rozpoczęciem stosowania leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal należy zwrócić się do lekarza
lub farmaceuty, lub pielęgniarki.

W razie wystąpienia któregokolwiek z poniżej wymienionych objawów w okresie stosowania leku
Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal, należy skonsultować się z lekarzem:
- Zwiększona wrażliwość na ból, pomimo zwiększenia dawki leku (hiperalgezja). Lekarz
   zadecyduje, czy konieczna jest zmiana dawkowania lub zastosowanie silnego leku
   przeciwbólowego (patrz punkt 2).
- Osłabienie, zmęczenie, brak apetytu, nudności, wymioty lub niskie ciśnienie krwi. Mogą to być
   objawy tego, że nadnercza wydzielają za mało kortyzolu i może być konieczne podawanie
   suplementów hormonów.
- Utrata popędu seksualnego, impotencja, zanik miesiączki. Może to być spowodowane
   zmniejszonym wydzielaniem hormonów płciowych.
- Jeśli w przeszłości pacjent był uzależniony od leków lub alkoholu. Należy również powiedzieć
   lekarzowi, jeśli pacjent zauważy, że uzależnia się od leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal
   w miarę jego stosowania. Na przykład, kiedy zaczyna często myśleć o możliwości zażycia
   kolejnej dawki, nawet jeśli jej nie potrzebuje do złagodzenia bólu.
- Objawy odstawienia lub uzależnienia. Najczęstsze objawy odstawienia wskazano w punkcie 3.
   W takim przypadku lekarz może zmienić lek lub czas między kolejnymi dawkami.

Lekarz zachowa szczególną ostrożność podczas stosowania morfiny oraz podejmie właściwe
postępowanie u pacjentów:
• z obniżoną czynnością tarczycy (niedoczynnością tarczycy);
• z astmą lub innymi problemami z oddychaniem, np. z rozedmą płuc;
• z przerostem gruczołu krokowego lub utrudnionym oddawaniem moczu;
• z niskim ciśnieniem krwi oraz zaburzeniami czynności serca;
• ze zmniejszeniem przepływu krwi przez tkanki organizmu;
• osłabionych lub wyniszczonych chorobami;
• z zaburzeniami dróg żółciowych (morfina może nasilić dolegliwości bólowe);
• z zaburzeniami czynności wątroby;
• z zaburzeniami czynności nerek;
• w podeszłym wieku;
• po urazach głowy, w przypadku podwyższonego ciśnienia wewnątrz czaszki i w oczach;
• ze skrzywieniem kręgosłupa piersiowego (zwane kifoskoliozą);
• ze znaczną otyłością;
• z padaczką lub u osób, u których w przeszłości występowały drgawki;
• z zaburzeniami metabolicznymi.

Dzieci

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal nie jest przeznaczony dla dzieci. W razie jakichkolwiek
wątpliwości, należy zwrócić się do lekarza.

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal a inne leki

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach stosowanych obecnie lub ostatnio,
a także o lekach, które pacjent planuje stosować, jeśli jest to możliwe i stan pacjenta na to pozwala.
Jest to szczególnie ważne w przypadku stosowania poniżej wskazanych leków:
- Ryfampicyna, stosowana w leczeniu np. gruźlicy.
- Jednoczesne stosowanie leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal i leków uspokajających,
   np. benzodiazepin lub leków pochodnych, zwiększa ryzyko senności, trudności w oddychaniu
   (depresji oddechowej) lub śpiączki, mogących zagrażać życiu. Dlatego leczenie skojarzone
   należy brać pod uwagę jedynie wtedy, gdy nie są dostępne inne metody leczenia. Jeśli jednak
   lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal stosuje się razem z lekami uspokajającymi, lekarz
   powinien ograniczyć dawkę leku i okres jednoczesnego stosowania. Pacjent powinien
   powiedzieć lekarzowi o wszystkich przyjmowanych lekach uspokajających oraz ściśle
   przestrzegać dawki przepisanej przez lekarza. Pomocne może okazać się powiadomienie
   krewnego lub bliskiego przyjaciela pacjenta o możliwości wystąpienia powyżej wymienionych
   objawów. Jeśli wystąpią opisane wyżej objawy, należy skonsultować się z lekarzem.

Na działanie morfiny wpływają:
• inhibitory monoaminooksydazy (leki przeciwdepresyjne), np. moklobemid, zwłaszcza jeśli
   pacjent przyjmował te leki przez ostatnie 2 tygodnie;
• trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, np. amitryptylina;
• leki nasenne, np. fenobarbital;
• leki uspokajające, przeciwlękowe, np. diazepam;
• leki z grupy pochodnych fenotiazyny, np. promazyna, chloropromazyna;
• leki z grupy pochodnych butyrofenonu, np. haloperydol, droperydol;
• leki zwane neuroleptykami stosowane w celu uspokojenia pacjenta przed operacją (tzw.
   premedykacja) oraz podawane w trakcie operacji, nasilają trudności z oddychaniem.

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal z alkoholem

Należy unikać picia alkoholu podczas stosowania morfiny.

Ciąża i karmienie piersią

Jeżeli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć
dziecko powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

• O zastosowaniu morfiny w ciąży oraz podczas karmienia piersią zdecyduje lekarz.
• Jeśli lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal przyjmowano w okresie ciąży przez dłuższy czas,
   zachodzi ryzyko wystąpienia u noworodka objawów zespołu odstawiennego (abstynencyjnego), co
   powinno być leczone przez lekarza.
• Nie zaleca się dożylnego stosowania Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal podczas porodu.
   U noworodków urodzonych przez matki przyjmujące długotrwale morfinę mogą wystąpić objawy
   zespołu odstawiennego - patrz punkt 3., podpunkt: „Przerwanie stosowania leku Morphini sulfas
   WZF 0,1% Spinal”.

Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn

Morfina może spowodować senność oraz zaburza sprawność psychofizyczną. Podczas stosowania
leku nie należy prowadzić pojazdów i obsługiwać maszyn.

Lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal zawiera sód

Lek zawiera 7,08 mg sodu (głównego składnika soli kuchennej) w każdej ampułce (2 ml). Odpowiada
to 0,354% maksymalnej zalecanej dobowej dawki sodu w diecie u osób dorosłych.

3. Jak stosować lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

• Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal jest podawany przez personel medyczny.
• Dawkowanie morfiny ustala lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta.
• Dorosłym pacjentom Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal podaje się dożylnie, zewnątrzoponowo,
   podpajęczynówkowo.
• Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal nie należy podawać dzieciom.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

Morfinę podaje personel medyczny i dlatego jest mało prawdopodobne, aby pacjent otrzymał więcej
leku niż powinien.
Jeśli przyjęto większą niż zalecana dawkę leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal, może wystąpić
zapalenie płuc wywołane zachłyśnięciem wymiocinami lub ciałami obcymi. Objawy mogą
obejmować duszności, kaszel i gorączkę.
Po zastosowaniu większej niż zalecana dawki leku mogą wystąpić: bardzo silne zwężenie źrenic
(„szpilkowate źrenice”), śpiączka, płytki oddech, sinica, chłodna skóra, wiotkość kończyn. Może dojść
do trudności z oddychaniem (mogą one wystąpić do 24 godzin po podaniu podpajęczynówkowym),
znacznego obniżenia ciśnienia krwi z niewydolnością serca, obniżenia temperatury ciała, wystąpienia
drgawek, silnego bólu mięśni.
Ponadto objawy przedawkowania mogą obejmować trudności w oddychaniu prowadzące do utraty
przytomności, a nawet śmierci.
W razie wystąpienia takich objawów, należy niezwłocznie poinformować personel medyczny.
Podejmie on właściwe postępowanie.

Pominięcie zastosowania leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.

Przerwanie stosowania leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

W przypadku nagłego zaprzestania stosowania morfiny, zwłaszcza przez osoby uzależnione,
występują objawy zespołu odstawiennego.
Nie należy przerywać stosowania leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal, chyba że lekarz zaleci
inaczej. W celu przerwania stosowania leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal należy zwrócić się do
lekarza, który zadecyduje, w jaki sposób powoli zmniejszać dawkę, aby uniknąć objawów
abstynencyjnych. Objawy abstynencyjne mogą obejmować bóle ciała, drgawki, biegunkę, ból żołądka,
nudności, objawy grypopodobne, szybkie bicie serca i rozszerzone źrenice. Objawy psychiczne
obejmują intensywne uczucie niezadowolenia, niepokój i drażliwość.
U pacjentów otrzymujących morfinę ze wskazań medycznych uzależnienie występuje rzadko.

W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się
do lekarza lub farmaceuty, lub pielęgniarki.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Należy zaprzestać stosowania leku i natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli u pacjenta

wystąpią:
- ciężkie reakcje alergiczne powodujące trudności w oddychaniu lub zawroty głowy;
- objawy uczulenia np. pokrzywka, swędzenie skóry lub podrażnienie skóry - takie objawy
   występują często (rzadziej niż u 1 na 10 osób) po podaniu zewnątrzoponowym lub
   podpajęczynówkowym morfiny.
- trudności w oddychaniu prowadzące do utraty przytomności, zwykle po zastosowaniu większej niż
   zalecana dawki leku (patrz powyżej podpunkt „Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku
   Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal”).
- objawy abstynencyjne lub uzależnienie (objawy są opisane w punkcie 3: „Przerwanie stosowania
   leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal”).

Należy skonsultować się z lekarzem w przypadku działań niepożądanych, występujących często

(rzadziej niż u 1 na 10 osób):
- świąd - występuje po podaniu zewnątrzoponowym lub podpajęczynówkowym pojedynczej dawki
   morfiny, nie tylko w miejscu wstrzyknięcia;
- zatrzymanie moczu - może utrzymywać się przez 10 do 20 godzin po pojedynczym
   zewnątrzoponowym i podpajęczynówkowym podaniu leku i jest działaniem niepożądanym,
   którego można się spodziewać przede wszystkim u mężczyzn (u kobiet występuje rzadziej).

Należy skonsultować się z lekarzem w przypadku działań niepożądanych występujących

z częstością nieznaną (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
- zwiększona wrażliwość na ból;
- potliwość;
- suchość w ustach;
- nudności, wymioty;
- zaparcia;
- rozwój tolerancji na lek (polega na coraz słabszym działaniu leku wraz z przedłużającym się jego
   stosowaniem, co powoduje konieczność zwiększania dawki leku);
- trudności w oddawaniu moczu, zmniejszenie objętości wydalanego moczu;
- zawroty głowy;
- przyspieszenie lub zwolnienie akcji serca, kołatanie serca, podwyższenie ciśnienia lub nagłe spadki
   ciśnienia podczas zmiany pozycji z leżącej na stojącą;
- obniżenie lub podwyższenie temperatury ciała;
- niepokój, stany lękowe, zaburzenia nastroju, euforia, psychozy;
- zwężenie źrenic;
- ból głowy;
- pokrzywka;
- bąbel pokrzywkowy i (lub) miejscowe podrażnienia tkanek (rodzaj uczulenia);
- zniesienie odruchu kaszlu, trudności w oddychaniu do zatrzymania oddychania.

Zgłaszanie działań niepożądanych

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie, lub pielęgniarce. Działania
niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań
Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i
Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C
02-222 Warszawa
Tel.: + 48 22 49 21 301
Faks: + 48 22 49 21 309
e-mail: ndl@urpl.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

5. Jak przechowywać lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

Przechowywać ampułki w opakowaniu oryginalnym w celu ochrony przed światłem. Nie zamrażać.

Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku i ampułce. Termin
ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Zapis na opakowaniu po skrócie EXP oznacza termin ważności, a po skrócie Lot oznacza numer serii.

Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać
farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić
środowisko.

6. Zawartość opakowania i inne informacje

Co zawiera lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal
- Substancją czynną leku jest morfiny siarczan. Każdy ml roztworu zawiera 1 mg morfiny
   siarczanu.
- Pozostałe składniki to: sodu chlorek, woda do wstrzykiwań.

Jak wygląda lek Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal i co zawiera opakowanie

Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal to bezbarwny lub prawie bezbarwny przezroczysty płyn.
Opakowania: tekturowe pudełka zawierające 10 ampułek o pojemności 2 ml.

Podmiot odpowiedzialny i wytwórca

Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa S.A.
ul. Karolkowa 22/24; 01-207 Warszawa

W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zwrócić się do miejscowego
przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego:

Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa S.A.
ul. Karolkowa 22/24
01-207 Warszawa
tel. 22 691 39 00

Data ostatniej aktualizacji ulotki:

INFORMACJE PRZEZNACZONE WYŁĄCZNIE DLA FACHOWEGO PERSONELU

MEDYCZNEGO

MORPHINI SULFAS WZF 0,1% SPINAL 1 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań

Morphini sulfas

Sposób podawania leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

• Dawkowanie ustala lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta. Lek podaje się
   podpajęczynówkowo, zewnątrzoponowo lub dożylnie (patrz punkt: „Dawkowanie”).
• Lek przeznaczony jest dla pacjentów dorosłych.
• Morfina tworzy nierozpuszczalne połączenia z heparyną. Nie należy mieszać w jednej strzykawce
   roztworów morfiny i heparyny.
• Wykazano niezgodność fizykochemiczną (powstawanie osadów) między roztworami siarczanu
   morfiny i 5-fluorouracylu.
• Leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal nie należy wyjaławiać termicznie.
• Lek nie zawiera środków konserwujących.
• Nie stosować w przypadku widocznej zmiany barwy.

Instrukcja otwierania ampułki
Przed otwarciem ampułki należy upewnić się, że cały roztwór znajduje się w dolnej części ampułki.
Można delikatnie potrząsnąć ampułką lub postukać w nią palcem, aby ułatwić spłynięcie roztworu.
Na każdej ampułce umieszczono kolorową kropkę (patrz rysunek 1.) jako oznaczenie znajdującego się
poniżej niej punktu nacięcia.
- Aby otworzyć ampułkę należy trzymać ją pionowo, w obu dłoniach, kolorową kropką do siebie -
   patrz rysunek 2. Górną część ampułki należy uchwycić w taki sposób, aby kciuk znajdował się
   powyżej kolorowej kropki.
- Nacisnąć zgodnie ze strzałką umieszczoną na rysunku 3.
Ampułki są przeznaczone wyłącznie do jednorazowego użytku, należy je otwierać bezpośrednio przed
użyciem. Pozostałą zawartość niezużytego produktu należy zniszczyć zgodnie z obowiązującymi
przepisami.

Środki ostrożności dotyczące stosowania leku Morphini sulfas WZF 0,1% Spinal

- Ze względu na większe ryzyko wystąpienia wczesnych oraz późnych działań niepożądanych po
   podaniu podpajęczynówkowym morfiny należy, jeśli to możliwe, podawać lek
   zewnątrzoponowo. Wstrzyknięcia zewnątrzoponowe i podpajęczynówkowe zaleca się
   wykonywać w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.
- Lek może być stosowany zewnątrzoponowo i podpajęczynówkowo wyłącznie przez
   doświadczonego lekarza, dobrze znającego technikę oraz działania niepożądane związane z tą
   drogą podania. Po podaniu zewnątrzoponowym lub podpajęczynówkowym, pacjenta należy
   obserwować przez 24 godziny od podania ostatniej dawki leku, ze względu na ryzyko
   wystąpienia zahamowania ośrodka oddechowego (zarówno wczesnego jak i późnego).
- Należy zapewnić dostęp do aparatury resuscytacyjnej, tlenu i specyficznego antidotum -
   chlorowodorku naloksonu. Zahamowanie ośrodka oddechowego lub inne działania niepożądane
   mogą również wystąpić po niezamierzonym podaniu podpajęczynówkowym lub dożylnym zbyt
   dużej dawki (podpajęczynówkowo stosuje się 1/10 dawki zewnątrzoponowej).
- Przed zewnątrzoponowym podaniem morfiny konieczne jest sprawdzenie prawidłowego
   położenia igły lub cewnika. W celu wykluczenia obecności igły lub cewnika w naczyniu lub
   przestrzeni podpajęczynówkowej należy dokonać aspiracji i sprawdzić czy w strzykawce nie
   pojawiła się krew lub płyn mózgowo-rdzeniowy.
- U pacjentów z bólem przewlekłym, leczonych morfiną podawaną zewnątrzoponowo lub
   podpajęczynówkowo, po rozpoczęciu terapii w warunkach szpitalnych, leczenie może być
   kontynuowane ambulatoryjnie lub w domu. Nadzór nad stosowaniem morfiny może prowadzić
   lekarz lub pielęgniarka. U pacjentów leczonych w ośrodkach opieki paliatywno-hospicyjnej oraz
   w domu, powinna być prowadzona dokumentacja, uwzględniająca występowanie działań
   niepożądanych oraz postępowanie w przypadku ich wystąpienia.

Dawkowanie

Dawkowanie ustala się indywidualnie, uwzględniając wskazania kliniczne, rodzaj bólu (ostry czy
przewlekły), stosowane dotychczas leki przeciwbólowe oraz stan pacjenta.

Podanie dożylne – dawka początkowa u dorosłych wynosi od 2 mg do 10 mg/70 kg mc.

Podanie zewnątrzoponowe – u dorosłych dawka początkowa 5 mg, podana we wstrzyknięciu
w odcinku lędźwiowym kręgosłupa może zapewnić działanie przeciwbólowe przez 24 godziny. Jeżeli
działanie przeciwbólowe nie zostanie osiągnięte w ciągu 1 godziny, można z zachowaniem
ostrożności podać dawkę uzupełniającą 1 mg do 2 mg. Nie należy stosować dawki większej niż 10 mg
na dobę.
We wlewie ciągłym stosuje się dawkę początkową – 2 mg do 4 mg na dobę. Jeśli dawka początkowa
jest niewystarczająca, można podać dawkę uzupełniającą 1 mg do 2 mg.

Podanie podpajęczynówkowe – u dorosłych pojedyncza dawka 0,2 mg do 1 mg, podana we
wstrzyknięciu może zapewnić działanie przeciwbólowe przez 24 godziny. Nie należy stosować
podpajęczynówkowo więcej niż 1 ml roztworu. Nie zaleca się powtarzania wstrzyknięcia
podpajęczynówkowego.
Ciągły wlew dożylny chlorowodorku naloksonu w dawce 0,6 mg/h przez 24 godziny po podaniu
podpajęczynówkowym zmniejsza możliwość wystąpienia działań niepożądanych.